Dendrometrijske karakteristike planinskog javora (Acer heldreichii. Orph.) u istočnom dijelu Bosne i Hercegovine
DOI:
https://doi.org/10.54652/rsf.2023.v53.i1.557Ključne riječi:
Balkan maple, Acer heldreichii, Trebević, Jahorina, Rogatica, Bosnia and Herzegovina, height, diameter at Breast Height (DBH), dendrometric characteristicsSažetak
Balkan maple spreads throughout the entire Balkan Peninsula from Greece in the south, Bulgaria, North Macedonia, Albania, Montenegro, Bosnia and Herzegovina, all the way to the northernmost deposit in Serbia on Mount Rudnik, and the northernmost deposit in Bosnia and Herzegovina on the slopes of Mount Trebević. This study presents the results of dendrometric characteristics of Balkan maple at the Trebević, Jahorina, and Tvičijak sites near Rogatica. The analysis included a total of 75 trees, where all the trees of the Balkan maple were found and marked by examining the three mentioned research sites. Populations of Balkan maple were found on the north and northeast exposure of the investigated areas at altitudes up to 1570 m, which also shows, according to previous research, that the largest quantity and coverage, as well as the greatest dimension, of Balkan maple are reached in subalpine vegetation. Balkan maple has great significance in terms of protecting the soil from erosion, improving ecological conditions for the survival of other plant species, and due to the increasing frequency of logging for the purpose of forming ski slopes, cable cars and power lines on our mountains, Balkan maple is becoming increasingly rare, so it needs to be given much more attention.
References
Alexandrov, A, Pandeva, D. (2003): Acer heldreichii Orph. Ex Boiss. 1856. In: Enzyklopädie der Holzgewächse, Vol. 34. Ergänzungslieferung. 12/03. Wiley-VCH Verlag Gmbh. Str. 1-6.
Antić, M, Jović, N, Avdalović, V. (1972): Vodič za šumska zemljišta Goča i Kopaonika. Šumarski fakultet, Zavod za pedologiju. Beograd. Str. 1-38.
Beus, V. (1984): Vertikalno raščlanjenje šuma u svijetlu odnosa realne i primarne vegetacije u Jugoslaviji. ANU BiH, Radovi, knjiga LXXVI, Odjeljenje prirodnih i matematičkih nauka, knjiga 23, Sarajevo.
Bjelčić, Ž. (1966): Вегетација претпланинског појаса планине Јахорине. Poseban otisak iz Glasnik Zemaljskog muzeja Prirodne nauke, sv. V, Sarajevo.
Ćirić, M., Stefanović, V., Drinić, P. (1971): Tipovi bukovih šuma i mješovitih šuma bukve, jele i smrče u Bosni i Hercegovini. Univerzitet u Sarajevu Šumarski fakultet i Institut za šumarstvo u Sarajevu. Sarajevo.
Ćurić, R. (1960): Nova nalazišta planinskog javora (Acer heldreichii Orph. in Boiss.) na planini Jahorini kod Sarajeva. Narodni šumar 9-10/1960. Str. 445-450.
Fukarek, P. (1943.): Planinski javor (Acer heldreichii Orph. ssp. visianii Nym Pax). Šumarski list. VI/1943. Str. 165-170.
Fukarek, P. (1948): Podaci o raširenju planinskog javora (Acer heldreichii Boiss.) u Bosni, Hercegovini i susjednim krajevima. Godišnjak Biološkog instituta u Sarajevu. God 1, sv. 1, Sarajevo. Str. 31-40.
Fukarek, P., Stefanović, V. (1958): Istraživanje i kartiranje šumske vegetacije planine Jahorine, Igmana, Ljubinje, Veleža i područja oko Drine. Narodni šumar, 10-12, Sarajevo.
Fukarek, P. (1960) Prirodne rjetkosti u NR Bosni i Hercegovini i njihova zaštita. Zbornik radova, tom V 1-2, 193-198 str. Sarajevo
Fukarek, P. (1965): Naše listopadno drveće i grmlje I-Raspoznavanje vrsta prema izbojcima i pupovima. Državna založba Slovenije. Ljubljana
Kojić, M, Popović, R, Karadžić, B. (1994): Fitoindikatori i njihov značaj u proceni ekoloških uslova staništa. Nauka. Beograd
Kojić, M, Popović, R, Karadžić, B. (1997): Vaskularne biljke Srbije kao indikatori staništa. Institut za istraživanja u poljoprivredi „Srbija“ i Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd.
Lakušić, R. (1964.): Planinski javor (Acer heldreichii Orph.). Godišnjak biološkog univerziteta u Sarajevu, Vol. XVII. Str. 117.-143.
Lakušić, R. (1989): Ekologija biljaka-I dio-idioekologija. Svjetlost. Sarajevo
Maly, K. (1938): Die Ravna planina (Jahorina) bei Pale-Sarajevo (Eine Floristische Skizze-1. Teil). Glasnik zemaljskog muzeja Kraljevine Jugoslavije, God. L, Sv. 2. Sarajevo. Str. 13-35.
Maly, K. (1940): Die Ravna planina (Jahorina) bei Pale-Sarajevo (Eine Floristische Skizze-2. Teil). Glasnik zemaljskog muzeja Kraljevine Jugoslavije, God. LI, Sv. 2. Sarajevo. Str. 9-34.
Milosavljević, R. (1977): Opšta klasifikacija tipova klime Bosne i Hercegovine. Šumarski fakultet. Katedra za ekologiju. Beograd.
Milošević, R. Novaković-Vuković, M. (2019): Floristic characteristics of Acer Heldreichii Orph. in the area of the Great Jastrebac (Serbia).
Perović, M. (2013): Taksonomija i uticaji staništa na karakteristike planinskog javora (Acer heldreichii Orph.) u Srbiji. Doktorska disertacija u rukopisu, Univenjrzitet u Beogradu-Šumarski fakultet
Slavnić, Ž. (1954): O vegetаciji planinskih torova u Bosni. Godišnjak Biološkog instituta Univerziteta u Sarajevu, 1-2: 169-180., Sarajevo.
Stefanović, V. (1990): Fitocenologija- II prošireno i dopunjeno izdanje. Svjetlost, str.;1-269, Sarajevo.
Stefanović, B. Beus V., Burlica Č., Dizdarević H., Vukorep I. (1983): Ekološko-vegetacijska rejonizacija Bosne i Hercegovine. Šumarski fakultet u Sarajevu, Posebna izdanja: br. 17, Sarajevo.
Stefanović, V. (1964): Šumska vegetacija šireg područja Trebevića. Šumarski fakultet u Sarajevu.
Stevanović, V, Vasić, V. (eds.) (1995): Biodiverzitet Jugoslavije. Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu.
Tomović, G. (2007): Fitogeografska pripadnost, distribucija i centri diverziteta balkanske endemične flore u Srbiji. Doktorska disertacija u rukopisu. Univerzitet u Beogradu, Biološki fakultet
Tutin, T, Heywood, W, Burges, N, Valentine, D, Walters, S, Webb, D. (eds.) (1964- 1980): Flora Europaea I-V, Cambridge at the University press.
